SESZELE

<small>Autorem artykułu jest Tomasz Biegański</small><br>
<b>Seszele</b><br>
Państwo wyspiarskie na Oceanie Indyjskim, ok. 1600 km od wybrzeży Afryki, położone na północny wschód od Madagaskaru. Pobliskie państwa i terytoria zamorskie to Mauritius i Reunion na południe oraz Malediwy na północny wschód.
<br>
Brytyjski gubernator kolonii dokonuje przeglądu seszelskiej gwardii honorowej w 1972 roku Zapewne pierwszymi, którzy dotarli na niezamieszkane Seszele, byli Arabowie. Właśnie arabscy kupcy docierali tam już w X wieku. Pierwsze pisane źródło dotyczące tych wysp pochodzi od portugalskich żeglarzy, którzy w 1505 dotarli w okolice archipelagu. Pierwszymi Europejczykami, którzy postawili stopę na wyspach, byli natomiast Brytyjczycy, którzy w 1609 roku wylądowali na North Island. Przez kolejne dziesięciolecia archipelag dalej pozostawał jednak niezamieszkany, jeśli nie liczyć piratów, którzy traktowali wyspy jako schronienie w czasie oczekiwania na wyładowane towarami statki płynące do Indii. W 1742 francuski zarządca Mauritiusa, Bertrand François Mahe de La Bourdonnais, wysłał na wyspy ekspedycję, dowodzoną przez Lazarea Picaulta, a w 1756 roku Francja zaanektowała archipelag. Nazwa wysp pochodzi od francuskiego ministra finansów na dworze króla Ludwika XV, Jeana Moreau de Sechelles. W 1770 roku na wyspę Sainte Anne przybyli pierwsi francuscy osadnicy wraz z niewolnikami z Afryki. Z czasem przybywały tu kolejne fale migracyjne. Od 1794 Seszele były okupowane przez Brytyjczyków, a po wojnach napoleońskich przeszły w ich władanie (potwierdzenie traktatowe w 1814). Wraz z Brytyjczykami na wyspy przybyła ludność z różnych stron brytyjskiego imperium, głównie z Indii i Afryki Wschodniej. Zniesienie niewolnictwa w 1835 roku przyczyniło się do wzrostu statusu społecznego mieszkańców, a także zwiększyło ich liczebność, ponieważ brytyjska marynarka przechwytywała przepływające w pobliżu statki niewolnicze i uwalniała załogę na wyspach. Na Seszelach osiedlali się też kupcy z Azji Wschodniej. Mieszanka wpływów z trzech kontynentów przyczyniła się z czasem do wytworzenia unikatowej kultury Seszelczyków. Początkowo Seszele były zależne administracyjnie od Mauritiusa, a w roku 1903 stały się odrębną kolonią korony brytyjskiej. Autonomię wewnętrzną uzyskały w 1975, 29 czerwca 1976 Wielka Brytania przyznała Seszelom niepodległość, a nowe niepodległe państwo przystąpiło do Wspólnoty Narodów. Kulturowo Seszele nadal utrzymują dość silne związki z Francją. Pierwszym prezydentem został 29 czerwca 1976 James R. Mancham, który został obalony w wyniku zamachu wojskowego 5 czerwca 1977. Władzę przejął wówczas France-Albert Rene. W nowym państwie polityczne wpływy zyskały siły o zabarwieniu socjalistycznym i w 1979 w konstytucji zapisano rządy systemu jednopartyjnego. Pod wpływem głównych kredytodawców w roku 1991 rozpoczął się proces demokratyzacji. Potwierdziły to pierwsze wolne wybory w 1993. France-Albert Rene sprawował władzę jako prezydent i szef rządu do 16 kwietnia 2004, kiedy to prezydentem został James Michel. <br><br><strong>Polityka</strong><br> Seszele są republiką. Prawo wyborcze posiada każdy mieszkaniec powyżej 17 roku życia. System prawny bazuje na angielskim prawie zwyczajowym i francuskim prawie cywilnym. <br><br><strong>Władza wykonawcza</strong><br> Prezydent Seszeli, który jest także głową rządu jest wybierany w wyborach powszechnych na pięcioletnią kadencję. Poprzedni prezydent, France-Albert Rene został wybrany demokratycznie po reformach konstytucyjnych w 1992, ale władzę w państwie posiadał już od 1977. Ustąpił ze stanowiska w 2004 na korzyść jego wiceprezydenta, Jamesa Michela. Gabinet składa się z ministrów asygnowanych przez prezydenta. <br><br><strong>Władza ustawodawcza</strong><br> Parlament seszelski nosi nazwę Zgromadzenia Narodowego, składa się z 35 członków, z których 25 jest wybieranych bezpośrednio, podczas gdy pozostałe 10 osób zostaje wyznaczonych proporcjonalnie przez partie, które zdobyły ponad 9% głosów. Kadencja parlamentu trwa 5 lat. Wyniki wyborów w dniach 4-6 grudnia 2002: SPPF 54,3%, SNP 42,6%, SDP 3,1%, SDA, 0,3%; miejsca zdobyte bezpośrednio - SPPF 18, SNP 7; miejsca ustalone przez partie - SPPF 5, SNP 4 Następne wybory przewidziane są na 2007 rok. Główne partie polityczne to: <br> - Seychelles National Party (SNP)<br> - Seychelles Peoples Progressive Front (SPPF)<br> - Seychelles Democratic Party (SDP)<br> Władza sądownicza: Sąd Najwyższy i Sąd Apelacyjny, sędziowie wybierani są przez prezydenta. <br><br><strong>Członkostwo w organizacjach międzynarodowych</strong><br> Seszele należą do następujących organizacji: ACCT, ACP, AfDB, Wspólnota Narodów, ECA, FAO, G-77, IBRD, ICAO, ICFTU, Czerwony Krzyż, IFAD, IFC, ILO, IMF, IMO, InOC, Interpol, MKOL, ISO (korespondent), NAM, OAU, OPCW, SADC, UN, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, UPU, WCL, WHO, WMO, WToO, WTrO (kandydat). <br><br><strong>Podział administracyjny</strong><br> Seszele są pod względem administracyjnym podzielone na 25 jednostek nazywanych dystryktami: <br><br><strong></strong><strong>Geografia</strong><br><em></em>Seszele stanowią grupę 115 wysp pochodzenia wulkanicznego i koralowego na Oceanie Indyjskim. Dwa główne archipelagi kraju to Wyspy Wewnętrzne i Wyspy Zewnętrzne. Tylko 33 wyspy są zamieszkane. Największa z wysp to Mahe (144 km²) i na niej znajduje się stolica kraju Victoria oraz zamieszkuje na niej ponad 80% ludności. Pozostałe większe wyspy to Praslin (38,8 km²), Silhouette (20,7 km²) i La Digue (10,4 km²). Wyspy Seszeli można podzielić na dwa rodzaje ze względu za budowę i pochodzenie. Wyspy wulkaniczne (w liczbie 32), zbudowane ze zasadowych skał wulkanicznych są większe, mają urozmaiconą rzeźbę wyżynno-górzystą z płaskimi wybrzeżami. Pozostałe to wyspy koralowe, które wznoszą się niewiele ponad powierzchnię oceanu, mają wyrównaną powierzchnię. Z wysp koralowych można wymienić Amiranty, Farquhar i Aldabra. Atole koralowe nie są najczęściej zamieszkane. Na Mahe znajduje się także najwyższy szczyt kraju <em>Morne Seychellois</em> - 905 m n.p.m. Długość linii brzegowej wynosi 491 km. Panorama Seszeli z wyspy Mahe <br><br><strong>Klimat</strong><br> Seszele leżą w strefie klimatu równikowego wilgotnego z odmianą monsunową. Średnia temperatura powietrza waha się przez cały rok od 24° do 30°C. Podczas najchłodniejszych miesięcy - lipca i sierpnia temperatura spada nawet do 21°C. Południowo-wschodni wiatr wieje regularnie od maja do listopada, czyniąc ten okres najprzyjemniejszym w roku. Cieplejsza połowa roku to okres od grudnia do kwietnia, kiedy wilgotność wzrasta do 80 procent. Najgorętsze są marzec i kwiecień, ale temperatura niezbyt często przekracza 31 stopni. Roczne opady mieszczą się w granicach od 2900 mm rocznie w Victorii do 3600 mm na zboczach górskich. Większość wysp leży na zewnątrz pasa cyklonów, więc mocne wichury są rzadkością. <br><br><strong>Fauna</strong><br> Według badań Banku Światowego wyspy są ojczyzną co najmniej 15 gatunków ptaków, 3 ssaków, 30 gadów i płazów oraz kilkuset gatunków ślimaków, owadów, pająków i innych bezkręgowców nie występujących nigdzie indziej. Prócz tego w wodach żyje 900 gatunków ryb, spośród których jedna trzecia jest powiązana z rafami koralowymi. Często można także spotkać żółwie lądowe i morskie. <br><br><strong>Flora</strong><br> Około 10% łącznej powierzchni archipelagu Seszeli pokrywają lasy tropikalne z licznymi gatunkami endemicznymi, porastają wyższe partie wysp. Występują w nich cenne gatunki drzew, jak mahoniowiec i hebanowiec. Na drugiej co do wielkości wyspie Seszeli, Praslin, porośniętej przez bujną roślinność, znajduje się Park Narodowy Praslin, z unikatowym rezerwatem Doliny Mai - <em>Vallee de Mai</em>. Ten rezerwat o powierzchni 39 km² chroni endemiczne seszelskie gatunki fauny i flory. Do najbardziej intrygujących endemitów należy miejscowa palma, lodoicja seszelska (<em>Lodoicea maldivica</em>), która rośnie tylko na 2 wysepkach. Jest to roślina jednopienna, z charakterystycznie ukształtowanym owocem zawierającym najcięższe na świecie nasienie, którego waga dochodzi nawet do 25 kg. Jego kształt przypomina ogromną bułkę z przedziałkiem o średnicy 0,5 m. W odróżnieniu od owocu palmy kokosowej lodoicja nie mogła się rozprzestrzeniać, ponieważ jej ciężki owoc tonie. Niektóre owoce z prądem morskim dostawały się na Malediwy, ale tylko dlatego, że były puste w środku, a przez to nie mogły wykiełkować. W Rezerwacie Valle de Mai, wyspa Praslin <br><br><strong>Gospodarka</strong><br> Podstawą gospodarki Seszeli jest turystyka, która rozwinęła się w latach 70., kiedy oddano do użytku nowoczesne hotele, kąpieliska i przede wszystkim międzynarodowe lotnisko. Obecnie turystyka zapewnia zatrudnienie 30% czynnych zawodowo i przynosi ok. 70% wpływów do budżetu. Większość ludności (71%) pracuje w usługach, przemysł daje zatrudnienie 19% mieszkańców, rolnictwo jedynie 10%. Wiele artykułów rolnych musi być importowanych, ponieważ potrzeby żywieniowe mieszkańców nie mogą być zaspokojone przez krajową produkcję. Eksportuje się wanilię (3. miejsce na świecie), tytoń, cynamon (3. miejsce), goździki (3.), guano (4.) oraz orzechy kokosowe. Przemysł ogranicza się do przetwórstwa płodów rolnych i produkcji znanych seszelskich konserw z tuńczyka. Seszele osiągają najwyższy po Mauritiusie wskaźnik PNB na jednego mieszkańca w Afryce: 7800 USD. Główni partnerzy handlowi to RPA, USA, Wielka Brytania, Francja, Japonia i Singapur. Struktura PKB: usługi 66,4%, przemysł 30,4%, rolnictwo 3,2%. Spośród całej powierzchni kraju 2,22% to grunty orne, 13,33% stałe uprawy (2001). <br><br><strong>Demografia</strong><br> Na ludność Seszeli składają się głównie Kreole - potomkowie kolonistów francuskich, władający dialektem kreolskim, którzy stanowią 89% ludności. Pozostałe grupy etniczne to hindusi - 5%, Malgasze (rdzenna ludność Madagaskaru) i inni po 3%. Prawie 90% ludności zamieszkuje wyspę Mahe. Ludność miejska stanowi 47% ogółu mieszkańców. Średnia długość życia wynosi 71 lat (77 kobiety, 66 mężczyźni). Średni wiek to 27,7 lat; mężczyźni 26,6; kobiety 28,8. Dzieci poniżej 15 roku życia stanowią 26,4% mieszkańców. Średni roczny przyrost ludności wynosi 0,43%. Ponad 96% społeczeństwa to chrześcijanie, w tym 88% to katolicy. Główne miasta Seszeli (tys. mieszk.): <br> - Victoria - 25<br> - Anse Boileau - 4<br> - Anse Royal - 4<br> - Caseade - 3<br><br><strong>Komunikacja</strong><br> W użyciu znajduje się 21 700 linii telefonicznych (2002), liczba telefonów komórkowych to 54 500 (2003). Na Seszelach nadają cztery stacje radiowe: jedna AM, jedna FM i dwie na falach krótkich (1998). Działają dwie stacje telewizyjne (plus 9 przekaźników) (1997), dostawą Internetu zajmują się dwie firmy (2000), obsługujące 11 700 użytkowników (2002). Seszele nie posiadają linii kolejowych, zaś długość dróg to 373 km, w tym utwardzone: 315 km, nieubite: 58 km. Flotę stanowi 5 statków, w tym 2 cargo i 3 tankowce. W kraju znajduje się 15 lotnisk spośród których 8 to lotniska z utwardzonymi pasami (2005). <br><br><strong>Obrona</strong><br> Kraj posiada cztery typy sił obrony kraju: wojsko, straż przybrzeżną, jednostkę ochrony prezydenta i policję. Potencjalna siła militarna to 23 444 osób (2003). Mężczyźni gotowi do służby wojskowej: 11 639 (2003). Na obronę kraju wydawanych jest 12,8 mln dolarów, co stanowi 1,8% PKB. <br><br><strong>Kultura</strong><br> Seszele są niepodległym łańcuchem wysp na Oceanie Indyjskim, dawną kolonią francuską. Muzyka ludowa łączy w sobie wielotorowe wpływy synkretycznej mody, włączając w to polki, mazurki, francuską muzykę ludową i popularną, sega, taarab, soukos i inne rodzaje muzyki afrykańskiej, a także polinezyjskiej i indyjskiej. Na Seszelach mieszka kilku znanych malarzy: Michael Adams, Leon Radegonde, Gerard Devoud, Marc Duc. Święta: <br> - 18 czerwca - Święto Narodowe<br> - 29 czerwca - Dzień Niepodległości<br> - 10 grudnia - Dzień Wolności<br> Stałe imprezy: <br> - kwiecień - Narodowe Zawody Wędkarskie<br> - sierpieńwrzesień - Regaty Round Table Beau Vallon<br> - wrzesień - Coroczne Regaty La Digue<br> - październik - Festiwal Kreolski<br> - listopad - SUBIOS (festiwal poświęcony podwodnemu światu Seszeli).<br><br>Źródło: <a href="http://pl.wikipedia.org/wiki/" title="Wikipedia" target="_blank">Wikipedia</a> (na licencji <a href="http://pl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Tekst_licencji_GNU_Free_Documentation_License" target="_blank" title="GNU FDL">GNU FDL</a>)
<br>---<br>
Artykuł pochodzi z serwisu <a href="http://www.publikuj.org">Publikuj.org</a>.